Türk vatandaşlığının kaybına ilişkin olarak önceki yazılarımızda yetkili makam kararı ile vatandaşlığın kaybı türlerini ele almıştık (Lütfen Bkz, Lütfen Bkz ). Bu yazımızdaysa Türk vatandaşlığının seçme hakkı ile kaybı üzerinde duracağız.
Türk vatandaşlığının seçme hakkı ile kaybı, Türk Vatandaşlık Kanunu (“TVK”) 34. maddesinde düzenlenmiştir. TVK 34. maddesinde; “Aşağıda durumları belirtilenler, ergin olmalarından itibaren üç yıl içinde Türk vatandaşlığından ayrılabilirler.” denilerek 5 bent halinde Türk vatandaşlığının seçme hakkı ile kaybına imkân tanıyan durumlar ele alınmıştır. Bu durumlar;
- “Ana ya da babadan dolayı soy bağı nedeniyle doğumla Türk vatandaşı olanlardan yabancı ana veya babanın vatandaşlığını doğumla veya sonradan kazananlar.” (TVK 34/1-a)
- “Ana ya da babadan dolayı soy bağı nedeniyle Türk vatandaşı olanlardan doğum yeri esasına göre yabancı bir devlet vatandaşlığını kazananlar.” (TVK 34/1-b)
- “Evlat edinilme yoluyla Türk vatandaşlığını kazananlar.” (TVK 34/1-c)
- “Doğum yeri esasına göre Türk vatandaşı oldukları halde, sonradan yabancı ana veya babasının vatandaşlığını kazananlar.” (TVK 34/1-ç)
- “Herhangi bir şekilde Türk vatandaşlığını kazanmış ana veya babaya bağlı olarak Türk vatandaşlığını kazananlar.” (TVK 34/1-d)
Kanun Koyucu, TVK 34/1. fıkrasında beş bent halinde sayılan durumların varlığı halinde Türk vatandaşı olup da henüz ergin olmayan kişilere, ergin olmalarından itibaren üç yıl içinde Türk vatandaşlığından ayrılma hakkı tanımıştır. Ancak TVK 34/2 fıkrasında; “Yukarıdaki hükümler gereğince vatandaşlığın kaybı ilgiliyi vatansız kılacak ise seçme hakkı kullanılamaz.” denmiştir. Bu hüküm uyarınca, seçme hakkının kullanılmasıyla Türk vatandaşlığından çıkma, ilgili kişiyi vatansız kılacak ise seçme hakkı kullanılamayacaktır.
Seçme hakkını kullanarak Türk vatandaşlığını kaybetmek isteyenler için öncelikle kanunda yer alan şartların sağlanıp sağlanmadığı tespit edilmelidir. Kanunda aranan şartların sağlandığı tespit edildikten sonra, Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 60. maddesinde belirtilen belgelerden oluşan bir dosya hazırlanır ve TC. İçişleri Bakanlığına ( bundan sonra “Bakanlık” olarak anılacak) gönderilir.
Bakanlık tarafından yapılan inceleme sonucunda, aranan şartları taşıyan kişi Bakanlık kararı ile Türk vatandaşlığını kaybeder. Seçme hakkının kullanılmasıyla Türk vatandaşlığının kaybı, bu hakkın kullanılmasına ilişkin şartların varlığının tespitine yönelik Bakanlık kararından itibaren hüküm ifade eder (TVK 35/1).
Hukuk Desteği
iletisim: [email protected]
