Türk vatandaşlığının kaybı, Türk Vatandaşlık Kanunu (“TVK”) üçüncü bölümünde ele alınmıştır. TVK 23. maddesine göre; “Türk vatandaşlığı, yetkili makam kararı veya seçme hakkının kullanılması ile kaybedilir.” Görüleceği üzere Türk vatandaşlığının kaybı için Kanun Koyucu iki farklı yöntem belirlemiştir. Bunlardan birisi yetkili makam kararı ile vatandaşlığın kaybı bir diğeri seçme hakkının kullanılması yoluyla vatandaşlığın kaybıdır.
Yetkili makam kararı ile vatandaşlığın kaybı ise kendi içinde üç farklı şekilde karşımıza çıkar. Bunlar; çıkma, kaybettirme ve vatandaşlığa alınmanın iptalidir. Bu yazımızda, Türk vatandaşlığının yetkili makam kararıyla kaybı türlerinden “çıkma” üzerinde duracağız.
Yetkili makam kararıyla vatandaşlıktan çıkma; kişinin, TC. İçişleri Bakanlığı’ndan (bundan sonra sadece Bakanlık olarak kullanılacak) kendi talebi ile vatandaşlıktan çıkmak istemesi durumudur. Kanun Koyucu, kişinin Türk vatandaşlığından çıkabilmesi için TVK 25. maddesinde yer alan dört şartı sağlamış olmasını aramıştır. TVK 25. maddesindeki bu dört şart şu şekildedir;
- Ergin ve ayırt etme gücüne sahip olmak,
- Yabancı bir devlet vatandaşlığını kazanmış olmak veya kazanacağına ilişkin inandırıcı belirtiler bulunmak
- Herhangi bir suç veya askerlik hizmeti nedeniyle aranan kişilerden olmamak
- Hakkında herhangi bir mali ve cezai tahdit bulunmamak.
Bakanlık, kişinin TVK 25. maddesindeki bu dört şartı da kümülatif olarak sağladığını tespit ederse, Türk vatandaşlığından çıkmaya yarayan belgeyi verir. Vatandaşlıktan çıkmaya yarayan belgeler TVK 26. maddesinde; “Yabancı bir devlet vatandaşlığını kazanmak üzere Türk vatandaşlığından çıkmak için izin isteyenlerden talepleri uygun görülenlere Bakanlıkça, Türk vatandaşlığından çıkma izin belgesi; verilen izin sonucunda veya önceden yabancı bir devlet vatandaşlığını kazandığını belgeleyenlere ise Türk vatandaşlığından çıkma belgesi verilir.” şeklinde ele alınmıştır. Görüleceği üzere vatandaşlıktan çıkmaya yarayan belgelerin verilmesi hususunda Kanun Koyucu ikili bir ayrım öngörmüştür. Bakanlık tarafından verilen vatandaşlıktan çıkma izni sonucunda veya öncesinde, kişinin yabancı bir devlet vatandaşlığını kazandığını belgelemesi halinde kişiye “çıkma belgesi” verilir. Kişinin yabancı devlet vatandaşlığının olmaması ya da yabancı devlet vatandaşlığını belgeleyememesi halinde ise çıkma belgesi değil, “çıkma izin belgesi” verilir. Çıkma izin belgesi, Bakanlıkça verilen izin kararı tarihi itibari ile 2 yıl geçerlidir. Bu belgeyi alanlar bu süre içinde yurt içinde ikamet ettiği yerin valiliğine, yurt dışında ise dış temsilciliklere yabancı devlet vatandaşlığını kazandıklarına dair bilgi ve belgeleri vermek zorundadırlar. Aksi halde verilen çıkma izin belgesi geçersiz hale gelir. (TVK 26/2)
İlgili yazılarımız için;
Hukuk Desteği
iletisim: [email protected]
